Η Πλαστικοποίηση ενός Ξύλινου Σκάφους

Αντίστοιχα, όμως, απαιτούνται και ορισμένα απαραίτητα και βασικά καθημερινά εργαλεία πλαστικοποίησης όπως: Προστατευτικά λαστιχένια γάντια, Μάσκα για τις αναθυμιάσεις, Ψαλίδι για την κοπή των υαλοϋφασμάτων, Κουβάς με υποδιαιρέσεις για τον πολυεστέρα, Κουβάς καθαρισμού εργαλείων, Σπάτουλα διασκορπισμού πολυεστέρα από σκληρό ξύλο ή λάμα αλουμινίου, Ζυγαριά για το ζύγισμα του πολυεστέρα, Μετρητικό ποτήρι με υποδιαιρέσεις για τον καταλύτη, Αναμικτήρας πολυεστέρα, Κοινά ρολά βαφής, Μεταλλικά ρολά υαλοϋφάσματος, Πινέλα πλακέ και στρογγυλά, Οδηγός κοπής υαλοϋφάσματος από εύκαμπτο πλαστικό πάχους 3 περίπου χιλιοστών ή από λεπτή λωρίδα ανοξείδωτου χάλυβα, Σπάτουλες στοκαρίσματος, Περιστροφικό τριβείο, κ.α. (Εικόνα 2).

Θα πρέπει να τονισθεί ιδιαίτερα, ότι η πλαστικοποίηση ενός υπό ναυπήγηση ξύλινου σκάφους γίνεται μόνο Eξωτερικά.

Συνιστάται η εξωτερική πλαστικοποίηση:

• Όλων των σκαφών που κατασκευάζονται με κόντρα πλακέ θαλάσσης, σύμφωνα με τους κανόνες της σύγχρονης ναυπηγοξυλουργικής τέχνης και ειδικά αυτών που παραμένουν για μεγάλα χρονικά διαστήματα μέσα στο θαλασσινό περιβάλλον. Μικρά σκάφη που μεταφέρονται με τρέιλερ και χρησιμοποιούνται από Σαββατοκύριακο σε Σαββατοκύριακο, σε γενικές γραμμές δεν έχουν ανάγκη εξωτερικής πλαστικοποίησης παρά μόνο ένα επιμελημένο χρωματισμό με εποξικά χρώματα.

• Παλαιών υπαρχόντων σκαφών που έχουν κατασκευαστεί με κόντρα πλακέ θαλάσσης, ηλικίας άνω των 5 ετών και παρουσιάζουν προβλήματα σαπίσματος.

• Παλαιών υπαρχόντων σκαφών που έχουν κατασκευαστεί με μαδέρια, σύμφωνα με τους κανόνες της παραδοσιακής ναυπηγοξυλουργικής τέχνης και τα οποία παρουσιάζουν προβλήματα σαπίσματος.

Αν και η πλαστικοποίηση ενός ξύλινου σκάφους με υαλοϋφάσματα και πολυεστέρα είναι οπωσδήποτε πολύ ακριβότερη και δυσκολότερη δουλειά, από τον απλό χρωματισμό του, εντούτοις τα πλεονεκτήματα της είναι πολλαπλά και αδιαμφισβήτητα. Τα σπουδαιότερα είναι:

• Ρωγμές και τρύπες κλείνονται για πάντα.

• Η εξωτερική εμφάνιση του σκάφους βελτιώνεται κατά βούληση.

• Το σκάφος ενισχύεται γενικά με την προσθήκη της νέας επίστρωσης, ενώ είναι δυνατή η τοπική του ενίσχυση σε ορισμένα σημεία ή διευθύνσεις για κάποιο σκοπό, όπως π. χ. η επιπρόσθετη ενίσχυση μιας παπαδιάς, ώστε να μπορεί να δεχθεί μια μεγαλύτερη σε ιπποδύναμη εξωλέμβια μηχανή.

• Η αντοχή του σκάφους σε κτυπήματα και γδαρσίματα μεγαλώνει με την πλαστικοποίηση και η ζωή του ξύλου παρατείνεται επ’ αόριστο, γιατί έτσι προφυλάσσεται από το σάπισμα, ιδιαίτερα αν προστατευθεί και εσωτερικά από το πολύ βρέξιμο με εποξικό αστάρι και χρώματα.

• Ετήσια εξωτερική συντήρηση (παλάμισμα, κάψιμο, καλαφάτισμα, βάψιμο) των ξύλινων σκαφών με μαδέρια δε χρειάζεται, τουλάχιστον όσο αφορά την πλαστικοποιημένη πλευρά.

• Σε περιπτώσεις πλαστικοποιήσεως του καταστρώματος είναι δυνατή η τοποθέτηση αντιολισθητικής επίστρωσης. Φυσικά, όλα αυτά ισχύουν, όταν η πλαστικοποίηση γίνει σωστά, γιατί αν αποτύχει τότε η όσμωση και το σάπισμα του ξύλου θα εμφανισθούν πολύ γρήγορα.

Για να πετύχει η πλαστικοποίηση ενός ξύλινου σκάφους, θα πρέπει να γίνει η κατάλληλη προετοιμασία της ξύλινης επιφάνειας. Όλες οι τρύπες και οι ρωγμές θα πρέπει να στοκαριστούν με πολυεστερικό στόκο. Η προς πλαστικοποίηση επιφάνεια θα πρέπει να καθαριστεί καλά και ν’ αφαιρεθεί από πάνω της τυχόν σκόνη, βρωμιές, λάδια, γράσα, παλαιά χρώματα και κυρίως η υγρασία. Η μέγιστη επιτρεπτή υγρασία δεν πρέπει να ξεπερνά σε καμία περίπτωση το 10%.

Αν το σκάφος είναι μικρού μήκους και η πλαστικοποίηση τελειώσει σε μια μέρα, η εργασία αυτή μπορεί να γίνει σ’ ανοικτό χώρο και εφ’ όσον η θερμοκρασία περιβάλλοντος είναι 18–25 βαθμοί Κελσίου και η υγρασία μέχρι 60%. Αν το σκάφος είναι μεγαλύτερου μήκους και απαιτούνται πολλές ώρες ή μέρες για να τελειώσει η πλαστικοποίηση, τότε απαιτείται στεγασμένος χώρος, καλά αεριζόμενος, με την επιβαλλόμενη σταθερή θερμοκρασία και υγρασία.

Η χρησιμοποιούμενη μέθοδος πλαστικοποίησης είναι ανάλογη της μεθόδου κατασκευής του πετσώματος του σκάφους (κόντρα πλακέ θαλάσσης ή μαδέρια), της φθοράς του κ.λ.π., όπως περιγράφεται αναλυτικά πιο κάτω.

Πάντως, όπως και αν έχει το πράγμα, η όλη εργασία πρέπει να γίνει με μεγάλη φροντίδα και επιμέλεια.

Προτού αρχίσει μια καινούργια φάση, πρέπει να γίνονται μικρά δείγματα και έλεγχος των αποτελεσμάτων.

Ο εργαζόμενος πρέπει να λαμβάνει σχολαστικά όλα τα απαραίτητα μέτρα προστασίας, όπως την Απαγόρευση του Καπνίσματος και κάθε Χρήση Φωτιάς, την Ύπαρξη Επαρκών Πυροσβεστικών Μέσων, την Ύπαρξη Συστήματος Επαρκούς Αερισμού, τη Σωστή Αποθήκευση των Υλικών, τη Χρήση Γαντιών, Προστατευτικών Γυαλιών, Φίλτρων, Μασκών Αναπνοής και άλλα δευτερευούσης σημασίας.

Κοντά στον τόπο εργασίας πρέπει να υπάρχει αρκετό ασετόν για τον καθαρισμό των εργαλείων, προτού πήξει πάνω τους ο πολυεστέρας.

ΠΡΟΣΟΧΗ: Απαγορεύεται η Ανάμιξη Καταλύτη και Επιταχυντή. Υπάρχει Κίνδυνος για μια Αρκετά Δυνατή Έκρηξη και ίσως Πυρκαγιά.

Πριν από τη χρήση του πολυεστέρα, πρώτα ανακατεύεται ο επιταχυντής (αν δεν τον έχει προσθέσει ο προμηθευτής) και την τελευταία στιγμή προστίθεται ο καταλύτης και ανακατεύεται όλο το μείγμα πολύ καλά.

Ο χρησιμοποιούμενος πολυεστέρας πρέπει να είναι θιξοτροπικού τύπου, για να μην τρέχει στις κάθετες επιφάνειες. Η ποσότητα πολυεστέρα που απαιτείται, είναι ανάλογη με το βάρος ανά μ² του υαλοϋφάσματος που θα χρησιμοποιηθεί. Η ιδανική αναλογία βάρους πολυεστερικής ρητίνης - woven roving ή cloth είναι το 2/1 έως 2,5/1, ενώ η ιδανική αναλογία βάρους πολυεστερικής ρητίνης - mat είναι το 2,5/1 έως 3/1, όταν εφαρμόζεται η Μέθοδος του Χειροποίητου Στρωσίματος.

Εμποτισμός με πλούσιες επαλείψεις πολυεστέρα είναι το ίδιο άτεχνες με τις πιο φτωχιές, οι οποίες δημιουργούν ένα σχετικά ξερό και ξασπρισμένο σύνολο, με αποτέλεσμα τη μελλοντική όσμωση.

Πολλοί άπειροι ερασιτέχνες κατασκευαστές χρησιμοποιούν μαζί με τον πολυεστέρα και χρωστικές ουσίες, με την ελπίδα ότι θα αποφύγουν τον τελικό χρωματισμό του πλαστικοποιημένου σκάφους τους. Αυτή η πρακτική δε συνιστάται για πολλούς και διαφόρους λόγους. Είναι πάρα πολύ δύσκολη η ανάμιξη σταθερής ποσότητας χρωστικής ουσίας στις μικρές δόσεις του πολυεστέρα που προετοιμάζεται και χρησιμοποιείται σταδιακά. Οι χρησιμοποιούμενες χρωστικές ουσίες σπάνια είναι αδιαφανείς και επιτρέπουν την ορατότητα της προηγούμενης στρώσης, ανεξάρτητα της εφαρμογής πολλών στρώσεων. Η χρήση χρωστικών ουσιών δε δίνει στην επιφάνεια την γυαλάδα και το βάθος που προσφέρει ένας καλός χρωματισμός.

Επίσης, η μίξη χρωστικών ουσιών έχει την τάση να δημιουργεί φυσαλίδες αέρα κατά την εφαρμογή του πολυεστέρα, με αποτέλεσμα να ξοδεύεται αρκετός χρόνος για την αφαίρεσή τους και την επισκευή της περιοχής. Είναι, λοιπόν, λογικό ότι ο τελικός σωστός χρωματισμός είναι προτιμότερος από διάφορους άλλους πειραματισμούς.

Για τον τελικό ποιοτικό χρωματισμό μιας πλαστικοποιημένης επιφάνειας χρησιμοποιείται ένα έγχρωμο gel coat (τζελ κοτ) ή χρώματα πολυουρεθάνης, σε ποσότητα 300 περίπου γρ/μ² επιφανείας.

Ένα μεγάλο χαρακτηριστικό λάθος, πολλών άπειρων ερασιτεχνών κατασκευαστών, είναι η χρήση πολλών στρώσεων υαλοϋφασμάτων για την υποτιθέμενη σιγουριά της πλαστικοποίησης, χωρίς να σκέπτονται το επιπλέον βάρος που δέχεται η ξύλινη κατασκευή.

Προετοιμασία

Πρώτα απ’ όλα απαιτείται η εξασφάλιση της σωστής θέσης της όλης επιφάνειας που θα πλαστικοποιηθεί. Για σκάφη ανοικτού τύπου (χωρίς καμπίνα), το πράγμα είναι απλό, γιατί εύκολα μπορούν ν’ αναστραφούν. Για μεγαλύτερα υπάρχοντα σκάφη ή για σκάφη με υπερκατασκευές η μόνη δυνατότητα είναι να πλαστικοποιηθούν από τη μια πλευρά γερμένα στο πλάι και ύστερα από την άλλη. Στη συνέχεια ξύνεται η επιφάνεια για ν’ αφαιρεθούν τα παλιά χρώματα και οι στόκοι, μέχρι ν’ αποκαλυφθεί το καθαρό ξύλο. Αυτό πρέπει να γίνει μ’ ένα περιστροφικό τριβείο, αλλά με προσοχή, ώστε να μην αγριέψει πολύ η επιφάνεια ή δημιουργηθούν λακκούβες. Δεν συνιστάται η χρήση χημικών μέσων ή καμινέτου για την αφαίρεση των παλιών χρωμάτων και στόκων, γιατί προσβάλουν το ξύλο, δημιουργώντας κακές προϋποθέσεις πρόσφυσης του πολυεστέρα πάνω σ’ αυτό.

Τέλος, στοκάρονται με πολυεστερικό στόκο όλες οι ρωγμές και η επιφάνεια τρίβεται σωστά μέχρι να στρώσει. Πριν από την εφαρμογή του επόμενου στρώματος πολυεστερικού στόκου (αν απαιτείται), το σκάφος καθαρίζεται από τις σκόνες.

Σε περιπτώσεις νέας κατασκευής με κόντρα πλακέ θαλάσσης, τότε δεν απαιτείται τίποτε από τα πιο πάνω, παρά μόνο ένα ψιλοστοκάρισμα των ματίσεων των φύλλων των κόντρα πλακέ και των κεφαλιών των ξυλόβιδων ή των καρφιών, τρίψιμο της επιφάνειας και καθαρισμός.

Πολυεστερικός στόκος υπάρχει έτοιμος στο εμπόριο ή μπορεί να ετοιμασθεί από τον ενδιαφερόμενο. Η συνταγή του είναι η εξής: Πολυεστέρας 1000 γραμμάρια. Επιταχυντής 5 γραμμάρια. Καταλύτης 15 γραμμάρια. Αerosil (αεροζίλ) όσο χρειάζεται. Το aerosil είναι το καλύτερο είδος "φίλερ" (σκόνη γυαλιού), για την κατασκευή του στόκου. Ο καταλύτης προστίθεται την τελευταία στιγμή και για ποσότητα στόκου που θ’ απαιτηθεί, το πολύ, για μισή ώρα χρησιμοποίησής του.

Η Εργασία της Πλαστικοποίησης

Αφού ετοιμασθεί η εξωτερική επιφάνεια του σκάφους που θα πλαστικοποιηθεί, αρχίζει η προκαταρκτική εφαρμογή των φύλλων υαλοϋφασμάτων που θα χρησιμοποιηθούν και αφού διαμορφωθούν οι άκρες τους μ’ ένα ψαλίδι, φυλάσσονται κάπου για να μη σκονιστούν.

Στη συνέχεια ελέγχεται η ξηρότητα και η καθαριότητά της προς πλαστικοποίηση επιφάνειας και αρχίζει ο εμποτισμός της με προετοιμασμένο πολυεστέρα, που περιέχει στυρένιο 50%, καταλύτη και επιταχυντή, προτού ακόμη αρχίσει η εργασία επίστρωσης των υαλοϋφασμάτων. Ανακατεύεται πρώτα ο πολυεστέρας, ο επιταχυντής και το στυρένιο και ο καταλύτης προστίθεται την τελευταία στιγμή. Αυτός ο εμποτισμός είναι απαραίτητος για την μετέπειτα σωστή πρόσφυση των φύλλων υαλοϋφασμάτων που ακολουθούν.

Συνιστάται η διαδοχική προετοιμασία τόσου πολυεστέρα με στυρένιο, ώστε να μπορεί να δουλευτεί άνετα για 15 περίπου λεπτά της ώρας.

Ο εμποτισμός της επιφάνειας γίνεται με προσοχή (200–250 γρ/μ² επιφανείας) και κατά τέτοιο τρόπο, ώστε ν’ απορροφηθεί τελείως και να διεισδύσει όσο γίνεται πιο πολύ μέσα στους πόρους του ξύλου, χωρίς να μείνει και πιάσει κρούστα πάνω της. Αυτό είναι σημαντικό γιατί είναι η αρχή της καλής πρόσφυσης των μετέπειτα στρωμάτων.

Αφού στεγνώσει ο πρώτος εμποτισμός και πήξει τελείως (χρειάζονται περίπου 2–3 ώρες), συνιστάται η προσεκτική εφαρμογή μιας στρώσης αραχνοΰφαντου των 30 περίπου γρ/μ², για καλύτερη πρόσφυση των μετέπειτα φύλλων. Το αραχνοΰφαντο εμποτίζεται σωστά, χωρίς φυσαλίδες ή ξερές περιοχές με πολυεστέρα που πρέπει να έχει την ακόλουθη σύνθεση: Πολυεστέρας 1000 γραμμάρια, Επιταχυντής 3 γραμμάρια, Καταλύτης 8–10 γραμμάρια. Η εργασία αυτή είναι προαιρετική, αλλά απαραίτητη σε ποιοτικές πλαστικοποιήσεις. Οι ματίσεις του αραχνοΰφαντου γίνονται "πρόσωπο" και όχι με επικάλυψη.

Μετά το στέγνωμα του αραχνοΰφαντου, ακολουθεί άλλος ένας σταδιακός εμποτισμός του με πολυεστέρα της πιο πάνω σύνθεσης, σε συνδυασμό με την εφαρμογή των ήδη διαμορφωμένων υαλοϋφασμάτων, που κολλιούνται πάνω στο νωπό στρώμα του πολυεστέρα. Με τη βοήθεια ενός πινέλου ή ρολού πατιόνται καλά και παραμένουν έτσι μέχρι να πήξει ο πολυεστέρας. Αυτό είναι απαραίτητο για να μη μετακινηθούν στην επόμενη φάση εμποτισμού. Τυχόν πιέτες ή ζαρώματα των υαλοϋφασμάτων ψαλιδίζονται για να καθίσουν καλά, γιατί αργότερα αυτό δεν θα είναι εύκολο, όταν πήξει ο πολυεστέρας.

Τώρα έχει σειρά το σωστό πότισμα των υαλοϋφασμάτων με το πιο πάνω μείγμα πολυεστέρα και με μια ιδανική σχέση βάρους πολυεστέρα/υαλοϋφασματων.

Στις περισσότερες περιπτώσεις η εφαρμογή των φύλλων των υαλοϋφασμάτων γίνεται κατά μήκος του σκάφους, για ν’ αποφεύγονται οι πολλές ματίσεις και η εξωτερική εμφάνιση να είναι βελτιωμένη.

Σε περιπτώσεις επικαλύψεως των υαλοϋφασμάτων, όπως στην περιοχή της παπαδιάς, της καρένας, του κορακιού κ.λ.π., αυτές πρέπει να είναι περί τα 75–100 χιλιοστά, ανάλογα του μεγέθους και των απαιτήσεων του σκάφους. Προετοιμάζοντας μικρές ποσότητες μείγματος πολυεστέρα, επιταχυντή και καταλύτη, τα υαλοϋφάσματα εμποτίζονται με προσοχή, ώστε να καθίσουν σ’ όλα τα δύσκολα σημεία και με τη βοήθεια ενός μεταλλικού ρολού διώχνονται όλες οι φυσαλίδες του αέρα, που μπορεί να εγκλωβισθούν.

Για περιπτώσεις που χρειάζεται η εφαρμογή δύο στρωμάτων υαλοϋφασμάτων π.χ. ενός mat και ενός cloth, πρώτα εφαρμόζεται το mat και εμποτίζεται με πολυεστέρα και στη συνέχεια το cloth προσθέτοντας και άλλο.

Αμέσως μετά την πήξη του πολυεστέρα που χρησιμοποιήθηκε για το mat και πριν σκληρύνει τελείως, αφαιρούνται όλες οι προεξοχές με τη βοήθεια ενός περιστροφικού τριβείου και στη συνέχεια εφαρμόζεται το cloth και εμποτίζεται με τον ανάλογο πολυεστέρα.

Ανεξάρτητα των απαιτουμένων φύλλων που θα χρησιμοποιηθούν για την πλαστικοποίηση ενός ξύλινου σκάφους, το τελευταίο θα πρέπει να είναι τύπου αραχνοΰφαντο των 30 περίπου γρ/μ², για τη δημιουργία μιας περισσότερο λείας επιφάνειας.

Κατά την εφαρμογή των διαδοχικών στρωμάτων των υαλοϋφασμάτων δεν πρέπει να παρεμβάλλεται μεγάλος χρόνος (π.χ. ημέρες). Σε τέτοιες περιπτώσεις χρειάζεται αναγέννηση της παλιάς επιφάνειας με ντουκόχαρτο Νο 400 ή με ειδικά αστάρια ή με ασετόν.

Μετά το τελευταίο στάδιο πήξης του πολυεστέρα (full cure ή post cure time), απαιτείται ένα γενικό τρίψιμο - στρώσιμο της πλαστικοποιημένης περιοχής με περιστροφικό τριβείο, για να λειανθεί κάπως ή επιφάνεια. Η εργασία αυτή πρέπει να γίνει προσεκτικά για να μη φαγωθούν οι ίνες των υαλοϋφασμάτων. Όλη η τριμμένη - πλαστικοποιημένη επιφάνεια στοκάρεται με πολυεστερικό στόκο και μετά το στέγνωμά της ξανατρίβεται με τριβείο.

Αν απαιτείται, ακολουθεί άλλο ένα ψιλοστοκάρισμα με πολυεστερικό στόκο. Η επεξεργασία της επιφάνειας τελειώνει με ντουκόχαρτα Νο 400 και 600. Το αποτέλεσμα είναι ανάλογο της προσπάθειας. Όσο πιο λεία γίνει η πλαστικοποιημένη επιφάνεια, τόσο καλύτερη θα είναι η εμφάνιση και η απόδοση του σκάφους.

Εδώ, ο χρωματισμός του σκάφους με αστάρι αντιοσμωτικής προστασίας είναι απαραίτητος για ευνόητους λόγους.

Το τελικό στρώμα γίνεται με έγχρωμο gel coat ή με χρώματα πολυουρεθάνης σε μια ή περισσότερες στρώσεις. Το πόσες στρώσεις απαιτούνται είναι απόλυτη συνάρτηση της τελικής επιφάνειας, που θέλει κάποιος ν’ αποκτήσει το σκάφος του. Το gel coat περιέχει συνήθως τον ανάλογο επιταχυντή και έτσι χρειάζεται μόνο καταλύτη για να προετοιμασθεί η εφαρμογή του. Συνήθως χρειάζονται 15–20 γραμμάρια καταλύτη στα 1000 γραμμάρια gel coat. Στην τελική στρώση του gel coat προστίθεται στο μείγμα του (πριν προστεθεί ο ανάλογος καταλύτης), 60 περίπου κυβικά εκατοστά διαλύματος 10% παραφίνης τίτλου 56–58 βαθμών Κελσίου σε στυρένιο ανά 1000 γραμμάρια gel coat. Μετά την τελική αυτή στρώση δεν είναι δυνατή η εφαρμογή άλλου στρώματος gel coat, χωρίς να προηγηθεί τρίψιμο της επιφάνειας, γιατί η παραφίνη βγαίνει στην επιφάνεια και επενεργεί σαν αποκολλητικό στρώμα.

Για την τελική αντιολισθητική επεξεργασία ενός καταστρώματος, συνιστάται προ της εφαρμογής του τελικού στρώματος gel coat με παραφίνη, η επάλειψη της επιφάνειας μ’ ένα πολύ λεπτό στρώμα gel coat χωρίς παραφίνη, πάνω στο οποίο πασπαλίζεται πολύ λεπτή άμμος (κοσκινισμένη άμμος θαλάσσης), προτού αυτό πήξει. Μετά το πήξιμό του, βουρτσίζεται η επιφάνεια για φύγει η περισσή άμμος και πάνω στην επιφάνεια εφαρμόζεται το τελικό στρώμα του gel coat με παραφίνη, σε λεπτή στρώση.

Η τελική επεξεργασία της πλαστικοποιημένης επιφάνειας γίνεται με ντουκόχαρτα Νο 400 και 600 και αλοιφές λείανσης χρησιμοποιώντας παλινδρομικό τριβείο με δίσκο καλυμμένο με συνθετική ή φυσική προβιά. Τελικά το σκάφος γυαλίζεται με υγρό κερί.

Εναλλακτική εφαρμογή διπλών σειρών φύλλων υαλοϋφασμάτων, για την πλαστικοποίηση ενός υπό κατασκευή σκάφους γάστρας τύπου "V", με κόντρα πλακέ θαλάσσης, φαίνεται στην Εικόνα 4. Εδώ, τα υαλοϋφάσματα εφαρμόζονται "πρόσωπο", χωρίς καμιά επικάλυψη, εκτός από την περιοχή της παπαδιάς. Και σ’ αυτή την περίπτωση, ένα φύλλο αραχνοΰφαντου πριν και ένα φύλλο αραχνοΰφαντου μετά την κύρια πλαστικοποίηση είναι απαραίτητα, για ποιότητα κατασκευής.

Πλαστικοποίηση καταστρώματος, πλευρών και οροφής καμπίνας γίνεται μετά την αναστροφή του σκάφους στην κανονική του θέση, ακολουθώντας, σε γενικές γραμμές,την πιο πάνω Σειρά Εργασίας.

Για καταστρώματα, πλευρές και οροφές καμπινών είναι αρκετό ένα φύλλο υαλοϋφάσματος τύπου mat των 225 περίπου γρ/μ².

Στην Εικόνα 5 φαίνεται η σειρά εφαρμογής φύλλων υαλοϋφασμάτων σ’ ένα υπό κατασκευή ιστιοπλοϊκό σκάφος, διπλού τσακίσματος, με κόντρα πλακέ θαλάσσης. Τα υαλοϋφάσματα επικαλύπτονται στις περιοχές των τσακισμάτων, όπως φαίνεται και στην Εικόνα 3. Σημειώνεται ότι και στα σκάφη με διπλά ή πολλαπλά τσάκισμα χρησιμοποιείται και η μέθοδος που φάινεται στην Εικόνα 4. Και εδώ ένα φύλλο αραχνοΰφαντου πριν και ένα φύλλο αραχνοΰφαντου μετά την κύρια πλαστικοποίηση είναι απαραίτητα, για ποιότητα κατασκευής.

Στην Εικόνα 6 φαίνεται η εφαρμογή φύλλων υαλοϋφασμάτων, σ’ ένα υπό κατασκευή ιστιοπλοϊκό σκάφος ανοικτής θαλάσσης στρογγυλού πυθμένα, με διπλό πέτσωμα από λωρίδες κόντρα πλακέ θαλάσσης. Εδώ, τα υαλοϋφάσματα σε λωρίδες πλάτους 300–500 χιλιοστών, εφαρμόζονται διαγώνια (χιαστί). Επιπρόσθετη πλαστικοποίηση επιβάλλεται, ίσως, στην περιοχή καρένας/έρματος. Και σ’ αυτή την περίπτωση, ένα φύλλο αραχνοΰφαντου πριν και ένα φύλλο αραχνοΰφαντου μετά την κύρια πλαστικοποίηση είναι απαραίτητα, για ποιότητα κατασκευής.

Η Πλαστικοποίηση ενός Φθαρμένου Σκάφους με Πέτσωμα Κόντρα Πλακέ Θαλάσσης

Για παλιά υπάρχοντα σκάφη, ηλικίας πάνω των 5 ετών, που έχουν κατασκευαστεί με κόντρα πλακέ θαλάσσης και δεν έχουν πλαστικοποιηθεί, με μεγάλη φθορά στο πέτσωμά τους, απαιτείται να γίνει πλαστικοποίηση, ακολουθώντας την πιο πάνω Σειρά Εργασίας.

Αν το σκάφος είναι μικρό και χωρίς καμπίνα, τότε πρέπει ν’ αναστραφεί και να στηριχθεί ανάποδα. Αν το σκάφος έχει μεγάλο βάρος ή καμπίνα, τότε πρέπει να γείρει στο πλάι. Όλα τα παλιά χρώματα πρέπει ν’ αφαιρεθούν μ’ ένα περιστροφικό τριβείο (όχι με χημικά μέσα ή καμινέτο) και να ελεγχθεί σχολαστικά η ξηρότητα του σκάφους.

Συνήθως για σκάφη ηλικίας πάνω των 5 ετών, που ήταν μόνιμα ή σχεδόν μόνιμα μέσα στο θαλασσινό περιβάλλον και για τον άλφα ή βήτα λόγο έχουν φθαρεί υπερβολικά, πρώτα επιθεωρούνται και στη συνέχεια αποφασίζεται το μέγεθος της πλαστικοποίησής τους, ανάλογα με τη φθορά. Σε γενικές όμως γραμμές απαιτούνται 3 τουλάχιστον στρώσεις φύλλων υαλοϋφασμάτων των 250–500 γρ/μ², κομμένα σε λωρίδες πλάτους 300–500 χιλιοστών, ανάλογα με τη φθορά, το μήκος και τον τύπο του σκάφους. Και σ’ αυτή την περίπτωση, ένα φύλλο αραχνοΰφαντου πριν και ένα φύλλο αραχνοΰφαντου μετά την κύρια πλαστικοποίηση είναι απαραίτητα, για ποιότητα κατασκευής. Όλες οι απαιτούμενες λωρίδες υαλοϋφασμάτων εφαρμόζονται "πρόσωπο", χωρίς επικάλυψη.

Στην Εικόνα 7 φαίνεται το πως πρέπει να εφαρμόζονται αυτές οι λωρίδες σε σκάφη με γάστρα τύπου "V". H ίδια μέθοδος χρησιμοποιείται και γιο όλα τα φθαρμένα σκάφη με διπλά ή τριπλά τσακίσματα.

Σε περιπτώσεις σκαφών στρογγυλού πυθμένα οι λωρίδες των υαλοϋφασμάτων εφαρμόζονται διαγώνια "χιαστί", όπως φαίνεται στην Εικόνα 8.

Η Πλαστικοποίηση ενός Φθαρμένου Σκάφους με Μαδέρια

Για παλιά υπάρχοντα σκάφη, ηλικίας πάνω των 5 ετών, που έχουν κατασκευαστεί με μαδέρια σύμφωνα με τους κανόνες της παραδοσιακής ναυπηγοξυλουργικής τέχνης, όπως π. χ. βάρκες, τρεχαντήρια, λίμπερτι κ.λ.π., ισχύουν αυτά που περιγράφονται πιο πάνω, με την προϋπόθεση ότι πρέπει να εφαρμοσθούν 3–5 στρώσεις λωρίδων υαλοϋφασμάτων, εναλλακτικά, mat των 225 περίπου γρ/μ² και woven roving των 600 περίπου γρ/μ².

Το πόσες ακριβώς στρώσεις απαιτούνται, είναι συνάρτηση του μήκους του σκάφους και της φθοράς του πετσώματος. Ένα φύλλο αραχνοΰφαντου πριν και ένα φύλλο αραχνοΰφαντου μετά την κύρια πλαστικοποίηση είναι απαραίτητα, για ποιότητα κατασκευής. Kι’ εδώ, όλα τα παλιά χρώματα πρέπει ν’ αφαιρεθούν μ’ ένα περιστροφικό τριβείο (όχι με χημικά μέσα ή καμινέτο) και να ελεγχθεί σχολαστικά η ξηρότητα του σκάφους, προτού ακόμη αρχίσει η εργασία της πλαστικοποίησης.

Στην Εικόνα 9 φαίνεται παραστατικά η μέθοδος εφαρμογής λωρίδων υαλοϋφασμάτων πάνω σε μια ξύλινη παραδοσιακή βάρκα.

• Εικόνα 12. Στοκάρισμα με πολυεστερικό στόκο της πλαστικοποιημένης επιφάνειας. Προσεκτικό τρίψιμο με παλινδρομικό τριβείο για λείανση. Ψιλοστοκάρισμα με πολυεστερικό στόκο, όπου απαιτείται. Προσεκτικό τελικό τρίψιμο. Επιμελημένος καθαρισμός της προς βαφή επιφάνειας.

• Εικόνα 13. Τελικός χρωματισμός με χρώματα πολυουρεθάνης ή εποξικά χρώματα, σύμφωνα με τις οδηγίες του προμηθευτή. Τοποθέτηση όλων των εξαρτημάτων και ρελιών, που είχαν αφαιρεθεί πριν την πλαστικοποίηση.

Τα υαλοϋφάσματα τύπου "μαντιλάκι" είναι ειδικών, πολύ ψιλών πλέξεων με χαμηλά βάρη και με πολύ μικρά πάχη. Μοιάζουν με λευκά λεπτά μεταξωτά σεντόνια. Είναι υφάσματα λεπτής ύφανσης.

Οι ίνες γυαλιού δεν είναι τεμαχισμένες και κολλημένες, αλλά ραμμένες. Είναι πάρα πολύ εύκολα στη διαμόρφωσή τους, γιατί είναι πολύ εύκαμπτα.

Προσφέρουν στην κατασκευή ομοιόμορφη δύναμη και πολύ μικρό πάχος. Στο εμπόριο διατίθενται σε τόπια πλάτους 1,00μ, διαφόρων βαρών και παχών, από 48 μέχρι και 390 γρ/μ².

H σχέση βάρους - πάχους (Plain ή Twill) είναι:

• 48 γρ/μ² - 0,05 χιλιοστά

• 80 γρ/μ² - 0,08 χιλιοστά

• 110 γρ/μ² - 0,11 χιλιοστά

• 125 γρ/μ² - 0,12 χιλιοστά

• 160 γρ/μ² - 0,16 χιλιοστά

• 200 γρ/μ² - 0,21 χιλιοστά

• 280 γρ/μ² - 0,30 χιλιοστά

• 390 γρ/μ² - 0,40 χιλ. (μόνο σε Twill)

Η χρήση αυτών των υαλοϋφασμάτων ελαχιστοποιεί την κοπιαστική και χρονοβόρα εργασία των επιπρόσθετων στοκαρισμάτων μεταξύ των στρώσεων. Κάθε στρώση της, δημιουργεί μια λεία επιφάνεια, χωρίς να παρουσιάζονται τμήματά της, που να έχουν ανάγκη επιπρόσθετου τοπικού ή ολικού στοκαρίσματος με εποξικό στόκο.

Εμποτίζονται με όλες τις ρητίνες (πολυεστερικές και εποξικές), αλλά προτιμώνται οι εποξικές, για υψηλή ποιότητα κατασκευής. Ο εμποτισμός τους γίνεται εύκολα, γρήγορα και με πολύ μικρή ποσότητα, συγκριτικά με άλλους τύπους υαλοϋφασμάτων, αφήνοντας στο τέλος μια πολύ λεία επιφάνεια. Μετά τον εμποτισμό τους γίνονται διάφανα.

Σαν παράδειγμα, για υαλοΰφασμα τύπου "μαντηλάκι" (Plain ή Twill), των 280 γρ/μ², αντιστοιχούν περί τα 450–500 γρ/μ² ρητίνης.

Αν κατ΄εκτίμηση, η προς πλαστικοποίηση επιφάνεια με μια Στρώση υαλοϋφάσματος τύπου "μαντιλάκι" είναι 30μ², το επιπρόσθετο βάρος της θα αυξηθεί, μόνο, κατά 22–24 κιλά. (Βάρος υαλοϋφάσματος τύπου "μαντιλάκι Plain ή Twill", των 280 γρ/μ² + 450 γρ/μ² ρητίνης = 730 γρ/μ² x 30μ² = 21900 γραμμάρια, δηλαδή 21,90 κιλά, λέμε 22 κιλά) ή (Βάρος υαλοϋφάσματος τύπου "μαντιλάκι Plain ή Twill", των 280 γρ/μ² + 500 γρ/μ² ρητίνης = 780 γρ/μ² x 30μ² = 23400 γραμμάρια, δηλαδή 23,40 κιλά, λέμε 24 κιλά).